Αυτισμός / asperger

Ο αυτισμός πρόκειται για μία αναπτυξιακή διαταραχή η οποία χαρακτηρίζεται από μειωμένη κοινωνική αλληλεπίδραση και επικοινωνία, καθώς και από περιορισμένη επαναλαμβανόμενη και στερεότυπη συμπεριφορά. Είναι μία αναπτυξιακή διαταραχή με ευρύ φάσμα, δηλαδή το κάθε άτομο εκδηλώνει τη διαταραχή αυτή με διαφορετικές δυνατότητες και αδυναμίες. Ο αυτισμός δεν μπορεί να διαγνωστεί κατά τη διάρκεια της κύησης. Η διάγνωση των διαταραχών αυτιστικού φάσματος γίνεται από αναπτυξιολόγο ή παιδοψυχίατρο ο οποίος  βασίζεται στην κλινική παρατήρηση της συμπεριφοράς του παιδιού, στην ψυχοκοινωνική του ανάπτυξη, στις πληροφορίες που παραθέτουν οι γονείς αλλά και σε ειδικά ανιχνευτικά εργαλεία. Η σαφής διάγνωση μπορεί να δοθεί από την ηλικία των 2,5 ετών και πάνω. Η συχνότητα είναι μεγαλύτερη στα αγόρια.

Τα παιδιά με αυτισμό παρουσιάζουν:

• καθυστέρηση στην ανάπτυξη λόγου και ομιλίας η ακόμα και απουσία λόγου και ομιλίας
• Δυσκολία στην κοινωνική αλληλεπίδραση
• Δυσκολία στην αναγνώριση συναισθημάτων
• δυσκολία στην έκφραση των αναγκών  
• Στερεοτυπικές συμπεριφορές

Σημάδια που μπορούν να ανησυχήσουν έναν γονιό είναι

• η  καθυστέρηση λόγου και ομιλίας
• η μη βλεμματική επαφή
• δεν αποζητά τη συντροφιά άλλων παιδιών αλλά απομονώνεται
• δείχνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στις λεπτομέρειες των παιχνιδιών ή των αντικειμένων και όχι τόσο στη χρήση του παιχνιδιού ή του αντικειμένου
• αδυναμία στο να επικοινωνήσει τα δικά του συναισθήματα αλλά και να καταλάβει τα συναισθήματα του άλλου
• ηχολαλεί ή επαναλαμβάνει στερεοτυπηκές λέξεις ή φράσεις  χωρίς επικοινωνιακό ενδιαφέρον
• έχει στερεοτυπικές κινήσεις
• αντιδρά περίεργα σε ήχους,  οσμές ή γεύσεις
• χάνει απότομα δεξιότητες που είχε προηγουμένως κατακτήσει

Δεν υπάρχει θεραπεία για τον αυτισμό καθώς ακολουθεί το άτομο για όλη τη ζωή. Όμως υπάρχουν προγράμματα παρέμβασης που έχουν στόχο την βελτίωση των συμπτωμάτων.

Τα παιδιά με αυτισμό μπορεί να έχουν λεκτική επικοινωνία μπορεί όμως και να μην έχουν λεκτική επικοινωνία. Ο ρόλος του λογοθεραπευτή εξαρτάται από την επικοινωνία του παιδιού:

Σε περίπτωση μη λεκτικής επικοινωνίας ο λογοθεραπευτής μπορεί να χορηγήσει ένα εναλλακτικό πρόγραμμα θεραπείας όπως (pecs, makaton). Ο εναλλακτικός τρόπος επικοινωνίας δεν αποκλείει την ομιλία αντιθέτως την ενισχύει.

Σε περίπτωση λεκτικής επικοινωνίας ο λογοθεραπευτής βοηθάει το παιδί σε όλους τους τομείς της γλώσσας:

• στη μορφή της γλώσσας (φωνολογία, μορφολογία, σύνταξη)
• στο περιεχόμενο της γλώσσας (σημασιολογία)  
• τη χρήση της γλώσσας - στην επικοινωνία (πραγματολογία)

Επίσης ο λογοθεραπευτής βοηθάει:

• να αναπτύξει την κοινωνική του αλληλεπίδραση
• την οικογένεια στη συμπεριφορά της απέναντι στο παιδί
• να οργανώσει το εκπαιδευτικό πρόγραμμα